Rus besteci Pyotr İlyiç Çaykovski (1840–1893) müzik tarihinin en popüler balelerinden bazılarını bestelemiştir. Bunların arasında Kuğu Gölü Balesi (1877), Uyuyan Güzel (1890) ve bir Noel klasiği olan Fındıkkıran (1892) bulunmaktadır. Çaykovski, dans bestelerinin yanı sıra aralarında yedi senfoninin de yer aldığı çok sayıda orkestra eseri yazmıştır.
Çaykovski küçük bir Rus kasabası olan Votkinsk’te doğdu. Piyano çalmaya beş yaşında başladı. Başlarda ebeveynleri müziğe olan ilgisini desteklemediler. Bu “tutkulu” hobinin zayıf ve hastalıklı çocukları için tehlikeli olabileceğini düşünüyorlardı. Ancak Çaykovski daha sonra Rusya’nın başkenti St. Petersburg’a gitti. Burada müzik eğitimini tamamlayacaktı. Çar 3. Alexander (1845–1894) çalışmalarının hayranıydı. Nadezhda von Meck (1831–1894) isimli bir başka destekçisi ise ona müzik çalışmalarına devam edebilmesi için yıllık bir ödenek tahsis edecekti.
Balelerinin yanı sıra Çaykovski günümüzde 1812 Uvertürü (1880) isimli gösterişli eseriyle tanınmaktadır. Bu eser Rusların Fransız lider Napolyon Bonapart (1769–1821) karşısında kazandıkları zaferi işlemektedir. Eserde top atışları ve kilise çanlarına da orkestrasyonun bir parçası olarak yer verilmiştir. Aynı zamanda Çaykovski 11 opera yazmıştır. Bunların en ünlüleri Eugene Onegin (1879) ve Maça Kızı (1890) eserleridir. Her iki eser de 19. yüzyılın ünlü Rus şairi Aleksandr Puşkin’in (1799–1837) dramatik şiirleri üzerinde temellendirilmiştir.
Çaykovski yaşadığı dönemde dünya genelinde popüler olmuş ve 1891 yılında ABD’ye gitmiştir. Amerikalılara günümüzde klasikleşmiş olan eserlerini sergilemiştir. Eserlerinden ikisi, 1812 Uvertürü ve Fındıkkıran, Amerikan kültürünün duygusal gözdesi olmuştur. 1812 Uvertürü Amerikan Bağımsızlık Günü olan 4 Temmuz’larda, Fındıkkıran Noel günlerinde sahnelenmektedir.
1- Çaykovski’nin son eseri, “Pathétique” (1893) adını verdiği 6. senfonisidir. Fakat eserin ilk sergilenişinden dokuz gün sonra ünlü bestekar ölmüştür. Eseri cenazesinde çalınmıştır.
2- Çaykovski’nin eşcinsel bir ilişki sırasında yakalanınca kendini öldürdüğü yönünde söylentiler bulunmaktadır. Günümüzde ise pek çok uzman, ünlü bestecinin koleradan öldüğüne inanmaktadır.
3- Çaykovski’nin “Eugene Onegin” operası bir başyapıt olarak görülmekle beraber Rus yazar Vladimir Nabokov (1899–1977) onu aceleci ve aptalca bulduğunu söylemiş, eserdeki her şeyin kendisine Puşkin’in eserine bir hakaret gibi göründüğünü ifade etmiştir.
Besteleri hakkında daha detaylı bilgi için tıklayınız.